Chiều ngày 19/03/2024, ông Nagata Yuki - Trưởng phòng Điều phối chính sách tại Tổng cục Quản lý Xuất nhập cảnh và Lưu trú Nhật Bản đã chia sẻ về kế hoạch dần loại bỏ chế độ thực tập sinh kỹ năng tại Nhật Bản để thay thế bằng một chương trình mới tập trung vào việc đào tạo nguồn lực nhằm giữ chân lao động nhập cư.
Được biết, chương trình thực tập sinh kỹ năng của Nhật Bản có từ năm 1992, tuy nhiên trong suốt thời gian triển khai đã gặp rất nhiều vấn đề trục trặc. Thời gian làm việc kéo dài từ 1 đến 5 năm được coi là "học việc", trong khi người lao động chỉ nhận mức lương tối thiểu và không được hưởng các khoản thưởng hoặc phụ cấp như công nhân bản xứ. Thêm vào đó, các thực tập sinh không được phép chuyển đổi nơi làm việc trong trường hợp công việc không phù hợp hoặc họ bị đối xử không công bằng từ phía chủ sở hữu doanh nghiệp. Chính vì vậy, chương trình thực tập sinh đã bị chỉ trích vì bị xem như một hình thức nhập khẩu lao động giá rẻ, trong đó thực tập sinh thường được coi như công nhân làm việc chân tay, nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực trầm trọng tại Nhật Bản. Do đó, một Hội đồng bao gồm 15 chuyên gia, học giả và quan chức hàng đầu từ các tỉnh ở Nhật Bản đã đề xuất loại bỏ chương trình này vào tháng 4/2023.
Ảnh thực tập sinh kỹ năng
ông Nagata Yuki nói: “Sau hàng loạt cuộc họp, dựa trên ý kiến của Hội đồng chuyên gia thì báo cáo về chương trình mới đã được trình lên Chính phủ Nhật Bản vào đầu tháng 2 và đang chờ được Quốc hội đưa ra ý kiến.” Theo ông, chương trình mới sẽ tập trung vào ba điểm cốt lõi. Đầu tiên là ưu tiên bảo vệ quyền lợi của người nước ngoài đang làm việc tại Nhật Bản và tạo điều kiện cho họ có cơ hội thăng tiến. Thứ hai là cho phép lao động có thể chuyển đổi nơi làm việc theo mong muốn của họ. Cuối cùng, chương trình cũng sẽ tăng cường việc học tiếng Nhật cho lao động nước ngoài, nhằm thúc đẩy việc thực hiện chế độ "xã hội cùng chung sống".
Hiện tại, Việt Nam đang dẫn đầu trong số 15 quốc gia phái cử thực tập sinh đến làm việc tại Nhật Bản với hơn 200.000 người. Trong suốt hơn 30 năm triển khai chương trình, Nhật Bản đã tiếp nhận tổng cộng hơn 400.000 thực tập sinh từ Việt Nam. Đặc biệt, lao động Việt Nam đi làm việc theo diện kỹ năng đặc định chiếm tỷ lệ lớn nhất trong số các quốc gia phái cử, với khoảng 110.600 người (tương đương 53%) trên tổng số 208.000 lao động nước ngoài làm việc tại Nhật. Chương trình này tiếp nhận những lao động đã có kỹ năng sẵn có, thông thạo tiếng Nhật và có thể tham gia làm việc ngay mà không cần phải trải qua quá trình đào tạo.
Làm thế nào để có thể hưởng chế độ như người Nhật?
Với những ai đang tìm kiếm cơ hội nghề nghiệp mới và muốn trải nghiệm cuộc sống lao động ở nước ngoài, việc đăng ký tham gia chương trình làm việc diện kỹ sư tại Nhật Bản là một việc làm hết sức hợp lý. Với điều kiện chỉ cần tốt nghiệp cao đẳng hoặc đại học chuyên ngành liên quan, người lao động có thể được hưởng mức lương cao hấp dẫn và thoải mái tự do trong việc chuyển đổi nơi sinh sống và làm việc. Thêm vào đó, các đãi ngộ và phúc lợi cho lao động diện kỹ sư tại Nhật Bản cũng rất hấp dẫn, bao gồm cơ hội phát triển sự nghiệp, hỗ trợ trong việc học tiếng Nhật và khả năng bảo lãnh người thân sang sinh sống...